2 januari 2023
In 2022 deden journalisten in totaal 198 keer melding van een incident bij PersVeilig. Het gaat daarbij met name om bedreigingen (133 keer), fysiek geweld (33) en stalken of intimidatie (13 keer). Het aantal incidenten ligt weliswaar lager dan het jaar ervoor (272), maar het aantal meldingen bij PersVeilig is het topje van de ijsberg vertelt projectleider Peter ter Velde.
Foto: ANP/Hollandse Hoogte/Erald van der Aa
Verschil is vooral te zien bij meldingen van fysiek geweld: in 2021 waren dat er 73. Het aantal bedreigingen via social media bleef nagenoeg gelijk: 59 in 2022 ten opzichte van 58 in het jaar ervoor.
Het verschil in aantal gemelde geweldsincidenten komt volgens Peter ter Velde van PersVeilig doordat 2021 een 'coronajaar' was. “In dat jaar waren er elke week wel demonstraties of rellen. Dat was afgelopen jaar stukken minder. Daardoor zie je dat het fysiek geweld tegen journalisten substantieel minder is.”
Ter Velde noemt de situatie voor journalisten desondanks “precair”, want hun veiligheid an sich is niet verbeterd. “Bij elke opleving van de boerenprotesten en bij de Sinterklaasintochten zagen we afgelopen jaar onmiddellijk dat heel veel journalisten werden bedreigd of belaagd. De agressieve houding ten opzichte van journalisten is onverminderd.” Voor komend jaar verwacht Ter Velde dan ook weinig verandering. “Het blijft voor journalisten onveilig, op social media en daar waar groepen mensen bij elkaar komen.”
Het aantal meldingen bij PersVeilig is bovendien “het topje van de ijsberg”. Uit eerdere onderzoeken is gebleken dat slechts een klein deel van de journalisten na een incident melding doet bij PersVeilig. “We blijven erop hameren dat het belangrijk is om dat te doen”, zegt Ter Velde. “Als wij weten wat er speelt, kunnen we helpen. Bijvoorbeeld door onze trainingen aan te passen en beter onderbouwd advies te geven.” Vanaf dit jaar zal PersVeilig bij meldingen ook gender bijhouden, om zo een beter beeld te krijgen van verschillen in de veiligheid van mannelijke en vrouwelijke journalisten.
Sinds 2020 kunnen journalisten die te maken hebben met bedreiging, agressie en geweld terecht bij het meldpunt en de helpdesk van PersVeilig. Maak je een onveilige of dreigende situatie mee, dan meld je dit bij PersVeilig. PersVeilig registreert de melding, analyseert deze jaarlijks en staat je desgewenst met raad en daad bij.
In 2020 zijn er 121 meldingen binnengekomen bij PersVeilig. Het grootste deel van de meldingen (74) gaat over bedreigingen. Er waren 22 meldingen van fysiek geweld en 8 meldingen van vernielingen. Ook kwamen er meldingen binnen van stalken en stelselmatige intimidatie, van laster en van angst voor geweld. In tientallen gevallen hadden journalisten advies of ondersteuning nodig.
Bekijk hier de meldingen van 2020
In 2021 hebben 272 journalisten zich gemeld bij PersVeilig met incidenten als bedreiging en fysiek geweld. Dat gebeurde 58 keer via social media, 31 keer tijdens demonstraties/rellen en 13 keer in hun privé omgeving. Nog eens 73 journalisten deden melding van fysiek geweld. Daarnaast kwamen er 22 klachten binnen over stalking en stelselmatige intimidatie. Een enkele journalist deed melding van seksueel geweld.
Bekijk hier de meldingen van 2021