Op 24 en 25 juni 2025 is Nederland gastheer van de NAVO-top over wereldwijde veiligheid. De top wordt bezocht door ruim 8.500 mensen. Onder hen bevinden zich 45 staatshoofden, 45 ministers van Buitenlandse Zaken, 45 ministers van Defensie, 6.000 delegatieleden en 500 bezoekers aan het Public Forum. Ook zijn er ruim 2.000 journalisten aanwezig. Hoe doe je veilig verslag van de NAVO-top en alles wat zich daaromheen afspeelt?

Veiligheidsmaatregelen tijdens de NAVO-top

De NAVO-top is de grootste logistieke en veiligheidsoperatie in Nederland ooit.

Tijdens de top worden 27.000 politieagenten buiten het World Forum ingezet voor de openbare orde en veiligheid. Zij worden gebriefd over de rechten en plichten die journalisten hebben om veilig hun werk te kunnen doen tijdens de top.

Daarnaast worden er 5000 Koninklijke Marechaussees ingezet, die zich voornamelijk bezighouden met de veiligheid rondom Schiphol, het vervoer van hoogwaardigheidsbekleders en de wapenvergunningen (van bijvoorbeeld persoonlijk begeleiders). Als laatste zijn er 10.000 militairen, reservisten en andere medewerkers die ondersteunen op land, in de lucht en op zee, onder de naam operatie Orange Shield.

PersVeilig weet niet of de marechaussee, militairen en reservisten een briefing krijgen over de rechten en plichten van journalisten tijdens de top, maar journalisten zullen hoofdzakelijk te maken krijgen met de politie.

(Politie) Perskaart nodig of niet?

Vanwege de veiligheidsmaatregelen wordt Den Haag in vier veiligheidszones ingedeeld.

Zone 1 is het World Forum waar de media beperkte bewegingsruimte hebben. Binnen het World Forum is de NAVO verantwoordelijk voor de veiligheid en heb je voornamelijk te maken met NAVO beveiligers en persoonsbeveiligers.

Het World Forum is verdeeld in zeven verschillende zones om delegaties van elkaar gescheiden te houden. De kans dat je per ongeluk bijvoorbeeld president Trump ontmoet, of één van zijn persoonsbeveiligers, is daardoor heel klein.

Zone 2 is een afgesloten, zwaarbeveiligd gebied direct rondom het World Forum waar politie en defensie verantwoordelijk zijn voor de veiligheid.

Zone 3 en 4 zijn de buitengebieden en daar gelden minder veiligheidsmaatregelen.

Je accreditatie bij de NAVO bepaalt tot welke gebieden je toegang hebt.

Als er ongeregeldheden zijn dan is een politieperskaart wel nodig om je te identificeren als journalist. In alle gevallen is deze geldig. Ook als er een noodverordening is, er kunnen dan wel andere, aanvullende maatregelen genomen worden. Dit heeft PersVeilig bevestigd gekregen van de politie.

Dreigingen voor journalisten

Voor de veiligheid van journalisten ziet PersVeilig een aantal potentiële dreigingen:

Ontwrichtende demonstraties: dit zijn demonstraties die leiden tot geweld en arrestaties. Mogelijk dat het niet-aangemelde demonstraties zijn. Mogelijk ook met demonstranten uit het buitenland.
Cybermisdaad: journalisten zijn een doelwit, dus wees meer dan normaal terughoudend met open WiFi-netwerken en mogelijke phishing mails etc.

Bij de aangemelde officiële demonstraties die bij het World Forum en het Malieveld mogen plaatsvinden, verwachten we geen of in ieder geval veel minder dreiging.

De kans dat er een aanslag zal plaatsvinden, is klein omdat Den Haag het meest beveiligde stukje aarde zal zijn deze dagen.

De inschatting is dat er bij ongeregeldheden harder en fermer zal worden opgetreden en wellicht sneller naar traangas zal worden gegrepen.

Wees bij optreden van de ME bewust van het feit dat de ME niet altijd kan zien of je een journalist bent, ook niet als je je rellenkaart om hebt en je hesje aan.

Een goede voorbereiding

Veilig je werk doen, begint bij een goede voorbereiding en anticiperen op diverse scenario’s. Een kleine opsomming uit de PersVeilig training:

Maak een risico inschatting.
Kom op tijd, leg relevante contacten met politie, beveiliging, zorg dat je informatie hebt.
Zorg dat iemand weet waar je bent en die je kunt contacten om overzicht te krijgen op de situatie.
Bedenk waar je je auto parkeert, een groot deel van de stad is waarschijnlijk alleen te voet of per fiets bereikbaar.
Bedenk of je je perskaart om doet of niet.
Filmen met smartphone / kleine camera.
Reis licht, draag stevige, snelle schoenen.
Denk aan beschermende kleding, wellicht een gasmasker of verstevigd hoofddeksel.
Zorg dat je een evacuatieplan hebt.
Wees alert. Bij gevaar -> weggaan. Volg je intuïtie.

Zorg dat je weet wanneer een demonstratie uit de hand gaat lopen. Let op signalen zoals het optreden van de politie of van demonstranten (gezichtsmaskers, wapens, groepsgedrag).

Ken en herken de politie tactieken, zodat je je plaats in de demonstratie kunt bepalen en niet tussen de demonstranten en de politie in komt te staan:

Insluiten: bij het insluiten van groepen blijf je achter de politie staan.
Uit elkaar jagen: zorg dat je je aan de zijkanten opstelt. Zorg voor rugdekking en beschermende kleding.

Hoe te handelen bij een traangasaanval?

Traangas is geen gas maar bestaat uit kleine kristallen, die op je blijven liggen en zich verplaatsen als je je beweegt. Dit heeft effect op hoe te handelen tijdens en na een traangasaanval.

Kom je in een traangasaanval terecht, ga dan zo snel mogelijk weg, maar ga niet rennen. Je gaat dan zwaarder ademen en dan komt er meer traangas in de longen.

Spoel je ogen direct uit met veel water, niet in je ogen wrijven want de kristallen zitten ook op je handen.
Douche zo snel mogelijk, dan pas spoelen alle kristalletjes van je af. Wees voorzichtig met uitkleden, want dan komen er weer kristallen in je ogen bijvoorbeeld.
Bewaar je kleding in een afgesloten zak of ruimte, en was ze pas na een paar dagen. De kristallen zijn dan ‘uitgewerkt’. Was de kleren voor de zekerheid apart van andere kledingstukken.
Ademhalingsproblemen kunnen voorkomen, maar houden ze langer dan een paar uur aan zoek dan medische hulp.
Een gasmasker helpt bij een traangasaanval, mits de ruimte niet is afgesloten, dan zou zuurstoftekort kunnen ontstaan. Zorg voor een volgelaatsmasker (ogen en mond).

PersVeilig helpt

Heb je vragen over jouw veiligheid of ben je bedreigd of geïntimideerd tijdens de NAVO top. Neem contact op met PersVeilig en laat weten wat je nodig hebt of wil weten. Via het contactformulier of de meldingsknop kun je ons bereiken.

Veilig werken tijdens de NAVO-top